“Một mùa hè rực rỡ sắc vàng của nắng…Một mùa hè rộn rã tiếng cười.”
Mùa hè năm học 2022 là mùa hè mình sẽ mãi ghi nhớ trong tim. Đó là mùa hè mà buổi sáng mình mang vai trò giáo viên hướng dẫn các bạn học sinh về ngôn ngữ lập trình hay cách để thiết kế một cây cầu; khi chiều về mình là người chị cùng chạy trên cánh đồng thả diều, hay đá bóng cùng tụi nhỏ. Một mùa hè rực rỡ sắc vàng của nắng sắc xanh của lúa Quế Sơn. Một mùa hè có hương thơm của cánh đồng mạ mới gieo. Một mùa hè rộn rã tiếng cười của tụi nhỏ – những đứa trẻ đầu tiên mình đồng hành dưới vai trò là fellow STEM của Teach For Viet Nam.
“Một lớp học “ồn ào” là biểu hiện của một lớp học có sức sống, nơi học sinh có sự tương tác cùng với nhau.”
Còn nhớ ngày đầu tiên của Summer School*, 31 học sinh, 31 gương mặt, 31 giọng nói, khác nhau và ồn ào. Mình mệt đến mức đã ngủ một giấc ngon lành ngay sau khi trở về từ buổi dạy. Ấy thế mà, dần dà, mình làm quen được với sự ồn của tụi nhỏ. Mình bắt đầu đâm ra thích cái sự náo nhiệt ấy. Một lớp học “ồn ào” là biểu hiện của một lớp học có sức sống, nơi học sinh có sự tương tác cùng với nhau. Mình không muốn tụi nhỏ mang cảm giác sợ hãi giáo viên khi đến lớp. Một trong những mục tiêu mình luôn cố gắng thực hiện là tạo ra được một không gian an toàn cho tụi nhỏ. Nếu các bạn nói chuyện riêng, hay có những hành động khác chưa phù hợp trong lớp, cách của mình thường là ghi nhận lại hành động trước, sau đó về nhà mình sẽ nghiên cứu và tìm cách “xử lý” sau. Mình tin rằng mỗi hành vi của các con đều có những câu chuyện riêng ở phía sau, vì thế mình thường dành thời gian để trò chuyện với từng bạn. Lớp học của mình hiếm khi “phăng phắc như tờ” lắm. Nhưng các bạn biết cách tôn trọng khi cô giáo đang nói, hay khi có bạn đang phát biểu ý kiến. Với mình, thế là thành công rồi.
Mình thường bắt đầu buổi học đầu tiên bằng chia sẻ: “Cô sẽ gọi lớp học của chúng mình là Lớp học Tự do. Đây là lớp học của cô, và của tất cả các bạn. Cô tin rằng mỗi chúng mình là một màu sắc riêng biệt, sở hữu những đặc điểm tính cách, và những câu chuyện riêng. Vì thế ở lớp học này, tất cả chúng mình đều có quyền bày tỏ ý kiến của bản thân dựa trên tinh thần đóng góp và chúng mình sẽ thực hành lắng nghe với sự tôn trọng và yêu thương nhau, được không cả lớp?”
Mình nói thế với tụi nhỏ, rồi chúng mình cùng nhau nghĩ xem hành động thể hiện sự tôn trọng, yêu thương lẫn nhau trong lớp là gì, sau đó viết xuống thành một bảng đồng thuận chung. Mỗi bạn đều phải cam kết thực hiện bằng việc ký tên và đóng dấu lên đó.
“Mình không cho phép bản thân lựa chọn học sinh. Với mình, đó là một sự thiếu công bằng. Mình không muốn học sinh lớp 6A phải đặt câu hỏi tại sao con không được học STEM như các bạn lớp 6B, 6C.”
Năm học mới này mình sẽ đồng hành cùng với các bạn lớp 6 của trường THCS Quế Mỹ 2. 3 lớp, 109 học sinh. Nhiều hơn định mức tối đa về số lượng học sinh mà tổ chức đưa ra. Nhiều bạn trong team STEM hỏi mình rằng: “Liệu có kham nổi một lớp 37 học sinh không? Thiết kế bài giảng, đánh giá học sinh, quản lý lớp học sẽ vất vả lắm đấy.” Ừ, sẽ vất vả lắm, mình biết. Nhưng với vai trò là một giáo viên, một fellow, mình không cho phép bản thân lựa chọn học sinh. Với mình, đó là một sự thiếu công bằng. Mình không muốn học sinh lớp 6A phải đặt câu hỏi tại sao con không được học STEM như các bạn lớp 6B, 6C. Và mình biết, không chỉ có mình, mà có nhiều bạn fellow khác cũng lựa chọn dạy lớp đông hơn số lượng mà tổ chức đề ra. Chúng mình muốn được đồng hành cùng với tất cả các bạn.
Đứng lớp là một công việc khó khăn và vất vả. Chỉ khi thực sự đứng trên bục giảng rồi mình mới hiểu được những áp lực mà một người giáo viên phải trải qua. Đồng thời mình cũng nhận ra rằng, được chia sẻ tri thức, được trò chuyện và lắng nghe học sinh là món quà mà cũng chỉ có người lựa chọn công việc cầm phấn mới cảm nhận được. Mình thích công việc đứng lớp, mình thích cách mình gieo xuống từng hạt mầm nhỏ về niềm tin, giá trị vào bản thân bên trong mỗi đứa trẻ, và mình cũng thích được ngắm nhìn những hạt mầm lớn lên, rồi tụi nhỏ lại mang hạt mầm ấy đi xa hơn.
Chúc mình, mỗi bạn fellow cùng các giáo viên khác có một năm học mới bội thu vì gieo xuống và ươm dưỡng được thật nhiều hạt mầm chắc khoẻ.
(Nguyễn Thị Thảo Trâm – Nhà giáo dục Tiên phong nhóm STEM – Khoá 6)
*Summer school: Lớp học ngoại khoá mùa hè