[TFV Pride]
Hành trình với Teach For Vietnam (TFV), với Nguyễn Ngọc Lê, nếu không có một lý tưởng, một giấc mơ đủ tràn đầy, thì khó để bước sang năm thứ 3 vững vàng như hiện nay. Nhưng nếu chỉ là mơ mộng đơn thuần như một thiếu niên, vậy thì chưa đủ. Bởi con đường tác động tạo ra sự thay đổi trong cộng đồng cần rất nhiều lý trí và thực tế, cũng như năng lực và sự bền chí của một người trưởng thành, bước đi trong tỉnh táo.
Những giấc mơ
Lê trò chuyện về những giấc mơ của bản thân, kể từ khi tham gia fellow mùa đầu tiên năm 2017 (giảng dạy môn Tiếng Anh) đến khi kết thúc sớm kỳ giảng dạy và gia nhập đội ngũ nhân viên vào 2019.
“Mình sinh ra ở một vùng miền núi nghèo, và nhìn quanh bạn bè của mình, họ đều có những sự lựa chọn khá bó hẹp: lấy chồng và sinh con từ khi bước vào tuổi 20; hoặc đi nghĩa vụ quân sự. Trong khi đó, nhờ có nhiều cơ hội học tập do gia đình quan tâm, mình cảm thấy may mắn khi có những trải nghiệm đa dạng hơn và luôn chủ động đưa ra lựa chọn trong cuộc sống.”
Vậy là giấc mơ đầu tiên: khát khao khám phá bản thân, Lê suy tư nhiều hơn về kết nối giữa giáo dục và việc cởi bỏ những định kiến lạc hậu để phát triển con người. Vấn đề ở đây không phải là những bạn bè đồng trang lứa với lựa chọn bó hẹp thì không thể sống một cuộc sống hoàn toàn hài lòng, nhưng vấn đề là bạn bị tước đi một niềm vui rất đặc biệt của đời sống: niềm vui của việc được lựa chọn, của việc được trải nghiệm điều mình thích và điều mình không thích. Và để có được sự lựa chọn đó, nó xuất phát từ ước mơ khám phá và tỏ tường hơn về bản thân, để thấy rằng không có tấm khung nào vừa vặn với chân dung của tất cả mọi người.
“Mang tinh thần ấy vào TFV, hồi còn là fellow đi dạy ở Tây Ninh, mình cũng muốn cho học sinh có niềm tin hơn vào bản thân mình, rằng bất kể ai cũng có thể học, cũng có thể mơ, cũng có thể lớn mạnh.
Giấc mơ thứ hai hoà chung vào nhịp điệu hoạt động của TFV: lan toả giá trị cộng đồng và đóng góp cho công bằng giáo dục. Ở nhiều bạn trẻ, lý tưởng sống là một thứ xa xôi, nhưng với Lê, điều này rõ nét một cách giản dị. “Khi kết thúc sớm hành trình Fellow sau 18 tháng và chuyển vào làm nhân viên chính thức, mình có một hình dung và mơ ước rằng nếu những mô hình như TFV có thể thành công và lan rộng, thì sẽ có nhiều thế hệ alumni ở khắp các ngành nghề sẽ cùng tạo tác động cho giáo dục. Lúc đó, trẻ em ai cũng được học, và được hiểu mình, từ đó có lựa chọn tốt hơn cho cuộc sống sau này của các em.” Đó là niềm tin về mô hình và mục tiêu tạo tác động mà Lê chưa từng thay đổi trong suốt những năm qua.
Mơ như người trưởng thành
Như đã nói ở trên, một công việc tạo sự tác động và thay đổi đa bên: học sinh, BGH, chính quyền… không thể chỉ dừng lại là mơ. Trái tim ấm nóng và khát khao là chưa đủ, cần thêm một cái đầu lạnh và đôi bàn tay tháo vát.
Công việc với TFV như một nhân viên ở vị trí Đo lường tác động và Thiết kế chương trình Giáo dục khởi nghiệp đã mang tới cho Lê những trải nghiệm “tỉnh táo” hơn. Lê học được sự khiêm nhường khi tiếp cận với một cộng đồng mới. Bởi vì để áp dụng được chương trình của TFV vào cộng đồng từng trường, từng huyện và lớn hơn là một tỉnh đó đòi hỏi rất nhiều sự học hỏi về bối cảnh địa phương, thực tế đời sống của học sinh và giáo viên nơi đó, cũng như những nỗ lực ngày tháng để thuyết phục chính quyền ở cấp độ chính sách và xây dựng niềm tin, sự kết nối ở cấp cơ sở. Lê thừa nhận “So với lĩnh vực kinh doanh, khởi nghiệp – nơi đầu tiên mà mình làm việc – thì kết quả của giáo dục, không dễ gì nhìn thấy trong một thời gian ngắn. Bởi đó là sự phát triển con người. Vì vậy, mình luôn nhắc bản thân đi chậm lại cùng TFV để học cách làm tốt nhất những vấn đề chuyên môn, mang đến bài học hiệu quả nhất tới học sinh. Và từ đó suy nghĩ cách làm tác động lan tỏa tới nhà trường và cộng đồng xung quanh. ”
Lê kể, “Những thời gian đầu ở TFV, mình thường được mọi người nhớ đến câu nói điển hình “Em không đồng ý”. Vì với mỗi ý kiến nào đó mình thấy không đồng tình, mình thường phản ứng rất mạnh mẽ và cũng không quan tâm tới cảm xúc của người đối diện. Qua chặng đường với TFV thì mình trở nên điềm tĩnh hơn, thấu hiểu hơn.” Sự trưởng thành toàn diện cả về năng lực lẫn cảm xúc, cân bằng các mối quan hệ trong môi trường đồng nghiệp có chung lý tưởng giúp Lê tiếp tục được mơ – nhưng là mơ theo cách của một người trưởng thành – vừa đủ nhiệt huyết, vừa đủ sự chuyên nghiệp.
Khi được hỏi về một kỷ niệm ấm áp tại TFV, Lê nhìn lại về đầu năm 2020, một khoảng thời gian cả đội ngũ gặp khá nhiều khó khăn. Khi đó, một cố vấn từ Teach for All đã bay sang và cùng có một cuộc họp với cả tổ chức.
“Mình đã rất nhớ buổi hôm đó.”
Và trước khi Lê kể lại về tất cả những đường hướng được vạch ra từ cuộc họp hôm đó, những thay-đổi-vật-lý; Lê bày tỏ nhiều xúc động: “Không khí lúc đó lẫn lộn giữa hoang mang và ấm áp. Chị biết đó, lúc đó ai cũng thấy khó, thấy nản; nhưng ai cũng muốn vượt qua và sự thật là đã cùng nhau vượt qua.”
——————–
Ở TFV, chúng tôi không cần bất kỳ thành viên nào nâng tầm trái tim mình như Danko, xé toạc lồng ngực để soi đường cho người khác, mà mong mỏi sự giản dị và nỗ lực từ những điều chân thành nhất: giữ trái tim lành lặn, ấm nóng để nuôi dưỡng chính mình. Nếu như sự vững chãi ấy từ mỗi cá nhân được hình thành, bước chân sẽ mang các bạn sẽ đi xa hơn và lan toả những năng lượng tích cực cho cộng đồng. Đó là một sự truyền lửa có vẻ bền lâu. Con đường của Lê, của những đồng nghiệp tại TFV, trong những lý tưởng vừa xa vừa gần, vừa lông chông đá sỏi nhưng cũng nhiều vinh quang, là tuổi 20, 30, 40 của nhiều năm, nhiều người nữa, không ngập ngừng mà góp thành.
TFV Pride là chuyên mục để sẻ chia những nguồn năng lượng đó từ mỗi cá nhân ở đây. Và bạn biết đấy, mỗi nỗ lực như một ngọn lửa nhỏ bé, không là hoang phí.
#TFVPride
#EveryMomentMatters
#BetterTogether